آکادمی زیست شناسی

اصولا روش هایی که جهت کشت گیاهان دارویی به کار م یبرند مشابه همان روش هایی است که جهت تکثیر سایر گیاهان به کار برده می شود. باید توجه داشت که کشت و تکثیر گیاهان دارویی با توجه به نوع آنها ( گیاهان عالی و پست ) انجام می پذیرد. در این جا به طور مختصر به روش های کاشت گیاهان دارویی عالی و پست اشاره می گردد:

       عوامل مهمی که در میزان مواد مؤثره گیاهان تاثیر داشته و باید در هنگام جمع آوری گیاهان دارویی مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:
1-    زمان جمع آوری گیاه
2-    اندام های مختلف گیاهان
3-    سن گیاه

      نگهداری گیاهان دارویی و حفظ صحیح مواد دارویی گیاهان جهت عرضه کردن به موقع به بازار از اهمیت فراوانی برخوردار است. به طور کلی از گیاهان تازه بندرت استفاده می شود و گیاهان بیشتر به صورت خشک شده مورد مصرف قرار داده می شوند.
برای نگهداری گیاه، محافظت از کپک زدن، جلوگیری نمودن از فعالیت آنزیم ها و باکتری ها، تغییرات شیمیایی و در نتیجه ثابت نگه داشتن ترکیبات شیمیایی آن و همچنین جهت آسان خرد کردن و آسیاب نمودن و حمل و مراحل استخراج از روش های مختلف خشک کردن استفاده می شود. برای خشک کردن باید آب گیاه را بدون این که به مواد مؤثره آن لطمه ای وارد شود، خارج نمود. برای انجام این امر دو فاکتور مهم را می باید در نظر داشت، یکی کنترل درجه حرارت و دیگری تنظیم جریان هوا که میزان آن ها بسته به نوع گیاه مورد نظر، متفاوت می باشد. زیرا کنترل عملیات خشک کردن مواد دارویی بستگی کامل به ماهیت مواد مؤثره موجود و شکل ظاهری گیاه دارد.
به طور کلی برای خشک کردن یا خارج کردن آب گیاه از روش های متداول زیر استفاده می شود:
1-    خشک کردن در هوای آزاد
2-    خشک کردن با حرارت مصنوعی
3-    خشک کردن در درجه حرارت های پایین

مواد خامی که از گیاهان دارویی تهیه شده و در داروسازی مورد استفاده قرار می گیرند، از دو دسته گیاهان وحشی یا خودرو و گیاهان کشت شده به دست می آیند.
قسمت اعظم گیاهان دارویی، که در گذشته مورد مصرف قرار گرفته و هنوز هم در اکثر نقاط دنیا به کار برده می شوند، به صورت خودرو می باشند. بعضی از گیاهان دارویی از قبیل خشخاش از زمان های قدیم کشت می شدند و بعضی دیگر به تدریج با معلوم شدن خاصیت های درمانیشان مورد تکثیر قرار گرفنه اند. از میان این گیاهان می توان بلادون، تاتوره و بسیاری ازگیاهان حاوی اسانس را که امروزه مخصوصا به خاطر داشتن خاصیت ضد میکروبی، اهمیت بسیاری پیدا نموده اند ذکر نمود.
با وجود این هنوز بسیاری از گیاهان دارویی در ممالک مختلف هم به صورت خودرو و هم به صورت کشت شده مورد مصرف قرار میگیرند.

گیاهان کشت شده به طور کلی دارای محاسن زیر می باشند:
1-    کاشت مقدار زیادی گیاه دارویی در یک مساحت محدود امکان پذیر بوده و به آسانی می توان به آن ها دسترسی پیدا نمود.
2-    کیفیت و کمیت مواد متشکله این گیاهان را می توان به راحتی بالا برد، زیرا فراهم کردن شرایط مناسب اقلیمی از قبیل اصلاح نوع خاک، آب و هوا و غیره به سادگی میسر است. جلوگیری از آفت حشرات و قارچ ها نیز به موقع و به آسانی انجام پذیر می باشد.

قدمت شناخت خواص دارویی گیاهان شاید بیرون از حافظه تاریخ باشد. مرده از دوران های ماقبل تاریخ، ضمن استفاده از گیاهان برای تغذیه یا سوخت، به انواعی برخورد می کردند که مصرف آنها آثار درمانی مختلفی داشت و این خود باعث شد که در طی زمانی طولانی، به طور تصادفی گیاهانی با اثر مقوی معده، مخدر، مسهل و غیره کشف شود و از آنها جهت درمان بیماری ها استفاده گردد. طبق برخی سنگ نبشته ها و شواهد دیگر به نظر می رسد مصریان و چینیان در زمره نخستین اقوام بشره بوده باشند که بیش از 27 قرن قبل از میلاد مسیح، از گیاهان به عنوان دارو استفاده کرده و حتی برخی از گیاهان را برای مصرف بیشتر در درمان دردها کشت داده اند.